Apendealer Hartelust - Vietnamese makaken import via Spanje?

Onderzoeksinstellingen in Nederland hebben de volgende afspraken gemaakt: ”Enkel in uitzonderlijke situaties, wanneer er bijvoorbeeld snel onderzoek moet worden ingezet voor uitbraken van ernstige infectieziekten zoals SARS en Ebola en het BPRC niet aan deze vraag kan voldoen, zullen de onderzoeksinstellingen de dieren betrekken van andere gekwalificeerde leveranciers”. Met andere woorden: Nederlandse onderzoeksinstellingen nemen geen apen af van Hartelust.

Uit de beantwoording van Kamervragen bij het ‘Jaarverslag LNV 2024’ op 10 juni 2025, blijkt dat de afgelopen jaren ook niet gebeurd is: ”Voor onderzoek met non-humane primaten is er in Nederland tussen onderzoeksinstellingen een principeafspraak gemaakt dat zij primair dieren uit de kolonie van het BPRC gebruiken. Het aantal onderzoeksinstellingen dat onderzoek met NHPs doet is zeer minimaal, in de afgelopen jaren zijn er geen signalen geweest dat van deze principeafspraak is afgeweken.”

Uit diezelfde beantwoording van vragen kwam naar voren:

”In de periode 2020-2025 werden in 2022 en 2023 720 apen geïmporteerd bedoeld voor dierproeven, deze waren afkomstig uit Vietnam.“

”In 2024 werden 3 apen en in 2025 tot 1 mei werden 2 apen ingevoerd met als bestemming een dierentuin. In 2024 en 2025 werden tot 1 mei werden geen proefapen ingevoerd.”

”In 2024 werden geen apen van de soort Macaca fascicularis ingevoerd. In 2025 werden tot 1 mei geen apen van de soort Macaca fascicularis ingevoerd.”

”In 2024 heeft de NVWA 2 inspecties uitgevoerd bij Hartenlust in het kader van de Wet op de dieproeven (Wod).”

Die import van 720 apen in 2022 en 2023 gaat om een levering van 240 Java apen waarvoor de RVO op 29 maart 2022 een importvergunning afgeeft en een levering van 480 Java apen die op 4 februari 2023 in Nederland aankomen. De apen op deze laatste vlucht zijn besmet met TBC en alle dieren worden afgemaakt.

Lees ook: TBC EN DE HEBZUCHT VAN APENDEALER HARTELUST - EEN TIJDLIJN

Dat houdt in dat apenhandelaar Hartelust sinds, waarschijnlijk, april 2022, ruim drie jaar, geen verkoopbare apen meer heeft ingevoerd van buiten de EU. Waar verdient Hartelust dan zijn geld mee? Hartelust handelt in ieder geval nog in apen vanuit Spanje, waarschijnlijk van de apenfokkerij en -importeur Camarney.

Op 27 februari 2025 vroeg apenhandelaar Hartelust uit Tilburg een ‘wederuitvoervergunning’ aan voor twee vrouwelijke Java-apen (Macaca fascicularis) bij het Nederlandse CITES-bureau dat onderdeel is van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Wederuitvoer - uitvoeren naar buiten de EU wat eerder is ingevoerd - omdat het gaat om proefdieren die, waarschijnlijk, in september 2023 vanuit Vietnam zijn ingevoerd in Spanje. Hartelust heeft de dieren vanuit Spanje verkregen en wil ze nu weer uitvoeren naar het beruchte LabCorp in het Britse Huntingdon.

Op 9 april 2025 geeft RVO hier toestemming voor.