Inhoud
Tomassen krijgt geen boetes voor houden teveel eenden
Juni 2022 werd op een pluimveebedrijf te Hierden vogelgriep vastgesteld, waarna circa 100.000 eenden werden ‘geruimd’. Het gaat om het bedrijf aan de Parallelweg 20 te Hierden dat eigendom is van (Tomassen) Duck-To Farm B.V. en wordt gehuurd door voormalige eigenaar Hendrikse & Roos B.V. Het bedrijf heeft vergunningen voor het houden van ‘slechts’ 80.595 vleeseenden. Op het moment van ruimen werden dus nagenoeg 25% meer eenden gehouden dan toegestaan. 15 Februari 2023 heeft Animal Rights dan ook een verzoek ingediend bij de gemeente om handhavend op te treden tegen het bedrijf. Uit onderzoek van de omgevingsdienst blijkt vervolgens dat niet één, maar minstens zes overtredingen werden begaan in 2022 alleen al.
Wel een preventieve last onder dwangsom maar geen bestraffing
Op 28 november 2023 nam het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Harderwijk dan eindelijk een besluit op het door Animal Rights ingediende handhavingsverzoek. Harderwijk constateert dat op meerdere momenten aanzienlijk meer eenden werden gehouden dan toegestaan. Desondanks acht Harderwijk preventief optreden voldoende middels de opgelegde last onder dwangsom, onder de motivering dat ”de betrokken bedrijven maatregelen hebben getroffen om in de toekomst aan de vergunningvoorschriften te voldoen”. Harderwijk weigert bestraffend op te treden omdat de overtreding inmiddels ongedaan gemaakt is.
Dat steekt Animal Rights des te meer nu het hier niet gaat om het incidenteel ‘per ongeluk’ houden van een paar extra dieren, maar om het structureel en willens en wetens houden van aanmerkelijk te veel dieren en het daarmee overtreden van de vergunningsvoorschriften, met alle bijkomende milieu- en natuurgevolgen van dien (op 170 meter afstand van Natura 2000-gebied de Veluwe). Het gaat hier aldus om serieuze overtredingen die niet straffeloos kunnen blijven. In het licht van de huidige stikstofcrisis en grote druk op het milieu is het naar het inzicht van Animal Rights relevanter dan ooit om ferm op te treden tegen overtredingen op dit thema en op dergelijke schaal als in het onderhavige geval.
Wanneer Animal Rights een zestal keren door het rode licht zou rijden, zou zij daarvoor een zestal bekeuringen krijgen; niet slechts een preventieve ‘tik op de vingers’, zoals de gemeente de bedrijven nu lijkt te geven. Het is niet te rechtvaardigen dat handhaving slechts wordt ingezet om nieuwe overtredingen te voorkomen. Dat geeft het verkeerd beeld af dat reeds begane overtredingen onbestraft blijven en dus gevrijwaard zijn van ‘serieuze consequenties’. Bovendien is onvoldoende gemotiveerd waarom van bestraffend optreden wordt afgezien. Net als Ermelo lijkt ook Harderwijk eendenslachter Tomassen de hand boven het hoofd te houden. Animal Rights pikt dat niet!
Provincie Gelderland geeft niet thuis
Animal Rights heeft tevens een verzoek ingediend bij de provincie Gelderland om handhavend op te treden tegen het bedrijf in het kader van de Natuurbeschermingswet. Een jaar na datum heeft de provincie echter nog altijd niet voorzien in een besluit op dit verzoek, ondanks herinneringen, en door Animal Rights ingediende ingebrekestelling en beroep tegen het niet tijdig beslissen.
Animal Rights doet aangifte bij parket Amsterdam
Aangezien Animal Rights er niet gerust op is dat dit bezwaar Harderwijk alsnog tot bestraffende handhaving zal doen bewegen, heeft zij tevens aangifte op grond van de Wet economische delicten ingediend bij het functioneel parket te Amsterdam. Het is Animal Rights bekend dat een overtreding niet tweemaal kan worden bestraft (zowel bestuurlijk als strafrechtelijk) en daarom is Harderwijk verzocht het bezwaar aan te houden tot is besloten door het openbaar ministerie van het functioneel parket.
Animal Rights bevindt zich nu dan ook in de situatie dat de bevoegde gezagen in kwestie niet thuis geven. Een veelvoud aan aanmerkelijke overtredingen van zowel milieu- als natuurwetgeving wordt door de vingers gezien en onbestraft gelaten. Strafrechtelijke bestraffing komt daardoor nadrukkelijk in beeld.
Het staat buiten kijf dat de bedrijven voor een aanzienlijk deel hebben bijgedragen aan de toename van stikstofdepositie op zeer kwetsbare natuur. Een bijdrage die niet meer ongedaan gemaakt kan worden en waarvan de effecten nog altijd merkbaar zijn.
De bedrijven hielden (minstens) gedurende een zestal perioden rond de 20.000 meer eenden dan vergund. Voor die ~20.000 eenden was dus geen vergunning aanwezig. In de Wet op de economische delicten wordt het overtreden van voorschriften strafbaar gesteld. De bedrijven hebben gehandeld in strijd met een voorschrift van een omgevingsvergunning. De bedrijven hebben een milieubelastende activiteit verricht zonder omgevingsvergunning. De bedrijven hebben zonder een natuurvergunning een project ‘gerealiseerd’ dat significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied.
Daarom heeft Animal Rights het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie verzocht een strafrechtelijk onderzoek te starten naar (de feitelijk leidinggevenden van) Duck-to Farm BV en Hendrikse & Roos BV voor de bedrijfsvoering strijdig met de Wet op de economische delicten en daarmee samenhangende milieu/natuurregelgeving.
