Main content

Inhoud

De dubbele moraal in dierproeven

Blog: 2 februari 2018
Dier­proeven

Het blootstellen van apen aan dieseluitstoot in opdracht van Volkswagen wekte afgelopen week massale verontwaardiging op in de samenleving. 1 Dergelijke praktijken met proefdieren zijn nochtans niet ongewoon in onderzoeksinstituten. Onder de vlag van ‘medisch onderzoek’ worden in het UZ Gent proefmuizen ziek gemaakt met fijnstof uit dieselmotoren.

Ongeacht het onderzoeksdoel en de financierder, voor de dieren is het lijden steeds even groot.

Longstudies op muizen

Zwevende deeltjes (fijnstof) uit uitstoot van dieselmotoren worden in een zoutoplossing toegediend in de luchtpijp van proefmuizen. Dit veroorzaakt ontstekingsreacties in hun longen. Sommige proefmuizen krijgen in combinatie met fijnstof van dieselmotoren huisstofmijt toegediend om allergische reacties in de luchtwegen op te wekken. Na negen- tot zeventien dagen worden de dieren afgemaakt voor longstudies.1 In hetzelfde Gentse laboratorium worden ook proeven uitgevoerd waarbij muizen sigarettenrook moeten inademen, een praktijk die wettelijk verboden is voor onderzoek van commerciële tabaksproducenten. 2

Dubbele moraal

Terwijl het gebruik van proefdieren in opdracht van autofabrikanten of tabaksproducenten alom beschouwd wordt als immoreel, kan hetzelfde dierenleed onder de vlag van ‘medisch onderzoek’ in Vlaanderen nog steeds rekenen op goedkeuring van ethische commissies en op overheidssubsidies. De Gentse longstudies op muizen lopen al meer dan 10 jaar en worden gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen. 3

Proefdierenleed

We moeten af van het idee dat de ene dierproef ‘minder onethisch’ is dan de andere. Ongeacht het onderzoeksdoel en de financierder, voor de dieren is het lijden steeds even groot. De longstudies op muizen aan UZ Gent zijn slechts een topje van een ijsberg. Jaarlijks worden in België meer dan een half miljoen proefdieren gebruikt waarvan ruim 245.000 in Vlaanderen. Het grootste deel van de Vlaamse dierproeven betreft fundamenteel onderzoek dat uitgevoerd wordt aan universitaire onderzoekscentra, veelal met overheidssubsidies. 1

Amper geld voor alternatieven

In 2017 voorzag Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts amper 350.000 euro voor de ontwikkeling en promotie van ethisch verantwoorde alternatieven.2 Over hoeveel miljoen euro overheidssubsidies er jaarlijks naar dierproeven gaan, wordt geen informatie openbaar gemaakt. Streefcijfers of concrete maatregelen om onderzoekers te verplichten minder proefdieren te gebruiken zijn onbestaande in Vlaanderen.

Vervang dierproeven

Terwijl de Vlaamse overheid en onderzoekssector zich blijven verstoppen achter de dooddoener dat “dierproeven noodzakelijk blijven,” 1 werd in Nederlandse studies aangetoond dat op korte termijn veel kan bereikt worden mits een grondige mentaliteitswijziging en voldoende financiële investeringen. 2 Animal Rights wil dat de overheid concreet werk maakt van afbouw en vervanging van dierproeven. De petitie voor meer overheidssteun voor ontwikkeling en promotie van alternatieven werd reeds door 90.000 mensen ondertekend.