Main content

Inhoud

Denemarken doodt meer dan 15 miljoen nertsen

Nieuws: 1 oktober 2020
Bont

De Deense regering besloot op 1 oktober 2020 tot een drastische beleidswijzeging. Na de eerste SARS-CoV-2 besmettingen in juni en de ruiming van de eerste drie besmette bedrijven werd besloten om nieuw-besmette bedrijven te isoleren en de ziekte uit te laten razen. Na een rustige periode liep het aantal besmettingen echter in september razendsnel op. 25 September berichtte Animal Rights nog dat het om 27 besmette bedrijven ging, 30 september waren er 37, op 1 oktober zijn het er 41.

40 van de 41 besmette bedrijven bevinden zich in Noord-Jutland. In de gemeente Frederikshavn zijn 11 van de 51 nertsenfokkerijen besmet en in de gemeente Hjørring 29 van de 65. Één van de acht nertsenfokkerijen op het eiland Læsø is ook geïnfecteerd.

De Deense overheid trekt nu een straal van 8 kilometer rondom de 41 besmette nertsenfokkerijen en ruimt naast de besmette bedrijven ook preventief de niet-besmette bedrijven die binnen die straal vallen. Dat komt neer op het ruimen van ongeveer 100 nertsenfokkerijen en de massamoord op meer dan 1 miljoen nertsen. Denemarken heeft officieel 1137 nertsenfokkers.

De getroffen nertsenfokkers krijgen net als in Nederland een vergoeding voor het doden van hun dieren en steunen het beleid van de overheid.

Update

7 Oktober blijkt dat het aantal boerderijen dat geruimd gaat worden opgelopen is tot 150 en mogelijk anderhalf miljoen nertsen. Daarnaast zijn de besmetting niet langer beperkt tot Noord Jutland en het eiland Læsø, maar is er ook een besmetting in midden Jutland.

Op 8 oktober zouden de onderhandeling over de vergoeding voor de nertsenfokkers afgelopen moeten zijn. Besmette nertsenfokkerijen krijgen 20% van hun exploitatieverliezen vergoed. Niet-besmette nertsenfokkerijen worden volledig gecompenseerd. Op 8 oktober zijn 58 van de 1137 Deense nertsenfokkerijen besmet: In Hjørring 30 van de 65, in Frederikshavn 18 van de 51, op Læsø 1 van de 8, in Aalborg 1 van de 28, in Jammerbugt 4 van de 73, in Brønderslev 3 van de 23, in Ikast-Brande 1 van de 26.

Zondag 11 oktober ligt het totaal aantal besmette bedrijven op 63. Met een tweede geval op Læsø en 8 in Jammerbugt.

Op 13 oktober zijn het 76 bedrijven. De gemeente Ringkøbing-Skjern in West Jutland is erbij gekomen met drie besmettingen, twee in Videbæk en één in Ringkøbing. Ook in Ikast-Brande in centraal Jutland is er één bijgekomen en er zijn er nu vijf besmette fokkerijen in de gemeente Aalborg en 13 in Jammerbugt.

14 Oktober is het aantal besmette bedrijven opgelopen tot 89! 7 in Aalborg, 6 in Brønderslev, 18 in Jammerbugt, 32 in Hjørring en 19 in Frederikshavn; de overige gemeentes zijn hetzelfde gebleven. Er zouden nu twee en een half miljoen nertsen worden afgemaakt. De Deense voedselwaakhond ruimt de besmette bedrijven, de nertsenfokkers moeten zelf het preventief ruimen uitvoeren.
Een van de bedrijven die in december door de Nederlandse bontmiljonair Jos van Deurzen is overgenomen, heeft nu de aanduiding "Dyr må ikke omsættes til levebrug eller slagtning. Område med Covid". De nertsen mogen niet vervoerd of geslacht worden omdat de fokkerij binnen het covid gebied ligt.

Op 15 oktober zijn er 93 besmette bedrijven. De gemeente Vesthimmerlands is er bij gekomen met 2 besmettingen. Er zijn nu 7 besmette fokkerijen in Brønderslev, 19 in Jammerbugt.

16 Oktober: 101 besmette bedrijven, 3 op Læsø, 21 in Jammerbugt, 34 in Hjørring, 8 in Brønderslev, 21 in Frederikshavn.

Op 20 oktober zijn er 110 besmette bedrijven en is er nu ook een besmettingen in de Zuid-Deense gemeente Esbjerg en in de gemeente Veijle.

Op 22 oktober staat de teller op 134 besmette nertsenfokkerijen met Thisted als nieuwste gemeente (4 van de 42 fokkerijen besmet).

Op 30 oktober kent Denemarken 175 besmette nertsenfokkerijen. De gemeentes Lemvig, Holstebro, Streuer en Herning zijn erbij gekomen met besmette bedrijven.

Totale ruiming?

Op 3 november 2020 besluit de Deense regering om alle 1138 nertsenfokkerijen te ruimen en maakt dat een dag later bekend. Er zijn op dat moment 207 nertsenfokkerijen besmet verklaard en er zijn dus iets minder dan 1000 fokkerijen over. Hierbij hoort dus ook het bedrijf met twee vestigingen dat de Nederlandse bontmiljonair Jos van Deurzen december vorig jaar opkocht.

Het excuus is dat mutaties van coronavirus bij nertsen, die later worden overgedragen op mensen, een potentieel gevaar vormen voor een toekomstig covid-19-vaccin bij mensen. Dat zei premier Mette Frederiksen tijdens een virtuele persconferentie die plaatsvond in Eigtved's Warehouse in Kopenhagen. Het zal zelfs voor een aantal jaren een einde maken aan de nertsenindustrie in Denemarken, erkent de premier, maar er wordt niet gesproken over een ban. De strijdkrachten, de Deense Emergency Management Agency en de Home Guard worden ingezet om alle nertsen te doden. Denemarken 'produceert' ongeveer 12-13 miljoen nertshuiden per jaar. De massamoord gaat om mogelijk meer dan 15 miljoen dieren.

Het is onwaarschijnlijk dat de Deense bontindustrie hiervan zal herstellen en weer zal terugkeren op het oude niveau. Animal Rights ziet graag een volledige verbod op deze verderfelijke industrie.

Nog geen week later, op 9 november, blijkt dat de Deense regering te voorbarig is geweest. Ze heeft geen wettelijk mogelijkheid om nertsen af te laten maken op bedrijven anders dan die besmet zijn of binnen een bepaalde straal van een besmet bedrijf liggen. De andere partijen in het parlement voelen er vervolgens weinig voor om voor een wet te stemmen die dit wel mogelijk maakt. Ook is er twijfel over de werkelijke ernst van de mutatie van het virus. 2,5 Miljoen nertsen zouden tot nu toe gedood zijn.

Diezelfde dag meldt Daka, het Deense destructiebedrijf, vergelijkbaar met Rendac in Nederland en België, dat er verschillende nog levende nertsen zijn aangetroffen in de afvalcontainers bestemd voor de verbrandingsovens. Animal Rights filmde al eerder dat dit ook in Nederland gebeurt. Niet alle nertsen sterven in de gaskisten. De belangrijkste reden daarvoor is dat de NVWA toestaat dat de Europese Verordening wordt overtreden die voorschrijft dat nertsen één voor één in de gaskist worden gestopt en dat het volgende dier er pas in mag, nadat geconstateerd is dat diens voorganger bewusteloos is. Hetzelfde gebeurt in Denemarken. Een verschrikkelijke video van een dergelijk geval duikt op en gaat viraal. Net als in Nederland beweren de Deense autoriteiten eerst dat dit het enige geïdentificeerde geval was, totdat Daka die bewering onderuit haalde.

Op 13 november kondigt Kopenhagen Fur, het grootste veilinghuis voor bont ter wereld, aan dat het, vanwege de eliminatie van de nertsenfokkerijen in Denemarken, in 2023 zal sluiten. ‘Helaas haalt dit het fundament van onze business onderuit', zegt Jesper Lauge, de CEO van Kopenhagen Fur. 'We hebben nog genoeg pelsen om veilingen te houden in 2021 en 2022 en een deel van 2023 door te komen. Die gecontroleerde afbouw van de activiteiten mondt over twee à drie jaar helaas uit in een volledige stopzetting.' Het bedrijf is 90 jaar oud en telt 300 werknemers. Inkopers komen er vijf keer per jaar samen om bont in te slaan. Vorig jaar verkocht Kopenhagen Fur 25,4 miljoen pelsen, waarvan 24,5 miljoen van nertsen. Dat was goed voor een omzet van 5,2 miljard Deense kroon, een kleine 700 miljoen euro. Alle fokkers zijn samen eigenaar van Kopenhagen Fur in een coöperatie en de opbrengst vloeit na afloop terug naar de leden. Zo is het al sinds de jaren dertig, toen Deense boeren begonnen nertsen te fokken, omdat boter- en vleesprijzen onder druk stonden.

In oktober komt ook het nieuws dat de laatste vossenfarm van Denemarken vroegtijdig sluit. In 2009 verbood Denemarken vossenfokkerijen per 31 december 2016. Bedrijven met vossen fokken als hoofdberoep konden echter een ontheffing krijgen en doorgaan tot 31 december 2023. Gelukkig hoeven de vossen geen drie jaar meer te wachten, want nu gaat de laatste vossenboerderij van Denemarken dicht. In november begint het doden van de 3.200 vossen van Bjarne Mechlenburg in Sæby. Op 15 december denkt de vossenfokker dat de boerderij leeg is. De vossenfokker verwacht dan 4.400 huiden in de vriezer te hebben bij Kopenhagen Fur als pensioen.

Op 17 november steunen inmiddels vier partijen het ruimingsplan van de sociaaldemocratische minderheidsregering, genoeg om de volledige nertsenpopulatie te doden na een stemming in het parlement. Wanneer die stemming plaatsvindt, is nog niet bekend. Het wetsvoorstel waarmee de ruiming wordt geregeld, verbiedt verder het houden van nertsen tot eind volgend jaar.

Op 21 december werd eindelijk het wetsvoorstel, dat het houden van nertsen in Denemarken tot en met 31 december 2021 verbiedt, aangenomen door een meerderheid in de Folketing bestaande uit de partijen in het rode blok. De adoptatie stelt nu de juridische basis veilig die de regering ontbrak sinds 4 november, toen premier Mette Frederiksen aankondigde dat alle nertsen in Denemarken moesten worden gedood.

2021

Maandag 25 januari hebben de regering en de partijen Venstre, SF, Radikale Venstre en Liberal Alliance een overeenkomst gesloten over een vergoeding voor de nertsenindustrie. De nertsenfokkers en de rest van de industrie krijgen een schadevergoeding van tussen de 15,5 en 18,8 miljard kronen (2,1 - 2,5 miljard euro). Als er nertsenfokkers zijn die willen doorgaan als het verbod op het houden van nertsen afloopt, kan dat, maar daar is 'slechts' ongeveer 60 miljoen DKK voor gereserveerd. Waarnemend minister van Financiën Morten Bødskov verwacht dat slechts "een paar procent" van de nertsenfokkers gebruik zal maken van deze regeling.

Een duizelingwekkend en volkomen onredelijk bedrag vinden zowel de dierenbeschermingsorganisatie Anima als de Deense Vereniging voor Natuurbehoud. Zij zijn van mening dat het verkeerd is dat deze overeenkomst de nertsenindustrie een kans biedt om volgend jaar weer door te gaan. Het tijdelijke verbod op het fokken van nertsen loopt af op 31 december 2021.

Donderdag 4 februari werden de laatste van de ruim 15 miljoen nertsen in Denemarken afgemaakt, twee weken nadat het houdverbod op 15 januari van kracht werd. 1

De Europese Commissie ging woensdag 7 april akkoord met een steunpakket van 1,74 miljard euro van de Deense overheid voor de nertsenhouderij in dat land.