Nog altijd kreupele varkens op transport

Op 7 april 2025 laat staatssecretaris van LVVN Jean Rummenie in een antwoordbrief aan Varkens in Nood weten dat de NVWA ziet dat het aantal niet-transportwaardige varkens bij de aanvoer op slachthuizen daalt. ”Dat komt onder andere voort uit de aanscherping van normen en voorwaarden voor het vervoer van lichtgewonde of zieke varkens in 2021 en de daarmee gepaard gaande duidelijkheid voor ondernemers wat wel en niet is toegestaan …”

Volgens Trouw/Varkens in Nood legde de NVWA afgelopen jaar 293 boetes op voor het vervoer van zieke of gewonde dieren. In 2023 waren het er 323.

Rummenie zegt: ”Het is dus de plicht en verantwoordelijkheid van de sector om alleen dieren te vervoeren die daarvoor geschikt zijn”. Maar de sector was in 2021 helemaal niet blij met de aanscherping van de regels. De NVWA zou strenger keuren dan de EU-regels.

Op 9 juli 2021 informeerde de NVWA de POV, Vee & Logistiek Nederland en LTO per 1 augustus de richtsnoeren toe te zullen passen en alleen 'helemaal gave' dieren voor export goed te keuren. Verder kondigde de NVWA aan met ingang van oktober ook voor binnenlands veetransport te handhaven op basis van de EU-richtsnoeren. Dat betekende in principe nultolerantie.

Aanleiding voor de aangepaste werkwijze omtrent de zogenaamde ‘oranje dieren’ was een uitspraak van het Veterinair Beroepscollege van 4 juni 2021 in de zaak die Animal Rights had aangespannen tegen NVWA-dierenartsen over een geschil bij keuringen van varkens in Nederland voor slachthuizen in België. Het ging hierbij over zeugen die in 2016 in België waren aangevoerd en waarvan de Belgische dierenartsen vonden dat deze niet vervoerd hadden mogen worden. Het betrof vier dierenartsen die in opdracht van de NVWA de keuring uitvoerden. Het Veterinair beroepscollege stelde Animal Rights in het gelijk en de dierenartsen werden berispt voor het certificeren van de niet-transportwaardige varkens.

Lees ook: HISTORISCHE OVERWINNING VOOR ZIEKE VARKENS OP TRANSPORT: NVWA DIERENARTSEN HEBBEN ONJUIST GEHANDELD

In juni 2022 won Animal rights de zaak ook bij de rechter. De minister van LNV (de NVWA) moest een nieuw besluit nemen wat uiteindelijk resulteerde in een last onder dwangsom voor een transporteur.

Lees ook: WINST! NVWA MOET OORDEEL OVER ZIEKE VARKENS OP TRANSPORT HERZIEN

En: DOOR ONWIL EN GETREUZEL VAN DE NVWA ONTSPRINGEN DIERENMISHANDELAARS DE DANS

In maart 2023 kondigde de NVWA aan dat dieren die licht gewond of ziek zijn, en waarvoor het vervoer mogelijk extra lijden veroorzaakt, per 3 april 2023 niet meer worden gecertificeerd door de NVWA-dierenarts. ”Reden voor deze aanscherping is voortschrijdend inzicht en nieuw wetenschappelijk onderzoek rondom transport en dierenwelzijn van varkens en runderen. De NVWA ziet dat de sector op diverse locaties onvoldoende kritisch kijkt naar de transportwaardigheid van dieren die zij willen vervoeren naar het buitenland. Deze aanscherping moet ervoor zorgen dat het risico op inbreuk van dierenwelzijn tijdens het transport wordt verlaagd.”

Rummenie geeft in zijn brief van april 2025 verder aan dat bij recidivisten boetes al verhoogd kunnen worden tot een maximum van 10.500 euro, dat de NVWA naast boetes ook kan overgaan tot schorsen of intrekken van vergunningen of het bewijs van vakbekwaamheid. Ook strafrechtelijke vervolging van ernstige dierenwelzijnsmaatregelen is reeds mogelijk. De NVWA werkt bij transporteurs met een verscherpt toezichtbeleid (VeTo). Het wordt toegepast als een vervoerder minimaal vier keer een overtreding met de classificatie ‘zwaar’ heeft begaan. Verder onderzoekt LVVN of het ‘3-strikes-out’ principe ook toegepast kan worden bij transport. De NVWA kijkt hoe men het toezicht kan versterken.

Uit dit alles blijkt vooral dat na aanscherping op aanscherping van de regels sinds 2021 er nog steeds kreupele dieren op transport worden gezet en dat de sector - veeboeren, verzamelcentra & transporteurs - dus gewoon niet wil luisteren en dat de maatregelen van de NVWA niet afschrikwekkend genoeg zijn om dat af te dwingen.

Dat er geen enkele zelfreflectie is binnen de veetransportsector blijkt wel uit het feit dat veevervoerder Tivac uit Roosendaal in beroep is gegaan tegen de toewijzing van Animal Rights' handhavingsverzoek en daarmee de aan Tivac opgelegde last onder dwangsom voor het vervoer van kreupele varkens, niet één keer, maar tenminste acht maal. De zitting vindt plaats op 21 mei om 11:00 in Den Haag.