Inhoud
Pluimvee vogelvrij door vangletsel uitspraak rechtbank
Op 29 april 2025 heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) de methode van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om vangletsel bij pluimvee vast te stellen naar de prullenbak verwezen. De dierenartsen van het NVWA tellen bloedingen van drie centimeter en groter met een donkerrode tot paarse kleur bij de geplukte karkassen aan de slachtlijn. Het CBb oordeelde dat deze methode onvoldoende bewijs oplevert van vangletsel, omdat het letsel ook bij het transport of op het slachthuis zelf zou kunnen zijn ontstaan. De methode van de NVWA is namelijk gebaseerd op aannames over de kleur en grootte van bloedingen en is niet wetenschappelijk gevalideerd. Ook de manier van tellen van het letsel en het rapporteren door de toezichthoudend dierenartsen schieten tekort.
De NVWA meldt zelf dat ze nu grote zorgen heeft over het welzijn van pluimvee dat naar de slacht gaat. Deze uitspraak geeft pluimveehouders, vangploegen en transporteurs een vrijbrief om de dieren in hun macht zo zwaar te mishandelen als hen uitkomt. Bij gebroken poten en vleugels en andere verwondingen kan men immers naar elkaar en het slachthuis wijzen.
Er is zelden toezicht bij het vangen van pluimvee en nauwelijks controle op binnenlandse transporten. Zonder bewijs van wie precies de dader is, volgen er geen boetes, is het resultaat van deze CBb-uitspraak. Animal Rights is benieuwd hoe de NVWA nu gaat trachten de terreur tegen kippen, eenden en kalkoenen te voorkomen.
Een aantal opties - zolang de slavernij van en massamoord op gevogelte nog legaal is - liggen voor de hand:
De NVWA moet handhaven op 0% vangletsel in plaats van 1 of 2%.
Vogels mogen alleen nog rechtop gevangen worden.
Lagere bezettingsgraden in de stallen en in de kratten.
Alleen pluimveetransporten bij temperaturen tussen de 10 en 20 graden.
Intensieve controles bij het vangen van pluimvee (vooraf datum en tijd aanmelden).
Intensieve controles van transporten (ook via tacho en temperatuursensors).
De slachthuizen moeten controleren op verminkte dieren, deze publiekelijk rapporteren en mogen de boer niet betalen voor dieren met letsel.
Het belangrijkst is natuurlijk dat deze misselijkmakende industrie wordt beëindigd. De consument moet doordrongen worden van zijn of haar bloedschuld. De winkels liggen vol met alternatieven, dus wie nog kippenvlees eet kiest bewust voor dierenleed. Je bent een moreel monster als je deze praktijken in stand houdt door vlees en eieren te eten.
Uitspraken:
ECLI:NL:CBB:2025:266
ECLI:NL:CBB:2025:267
ECLI:NL:CBB:2025:268
ECLI:NL:CBB:2025:269
Reactie NVWA: https://www.nvwa.nl/nieuws-en-media/nieuws/2025/05/01/nvwa-zorgen-over-welzijn-pluimvee-beboeten-van-letsel-niet-meer-mogelijk
Update - Vangletsel in 2024 en de stand van zaken
In 2024 zijn er 357 overtredingen met betrekking tot vangletsel geconstateerd. De gegevens uitgesplitst per land en diersoort zijn als volgt:
Nederland – totaal 61 overtredingen (vleeskuikens 60, eenden 1).
Duitsland - totaal 243 overtredingen (vleeskuikens: 240; moederdieren/leghennen: 3).
België - totaal 50 overtredingen (vleeskuikens: 48; moederdieren/leghennen: 2).
Frankrijk - totaal 2 overtredingen (vleeskuikens: 2).
Denemarken - totaal 1 overtreding (vleeskuikens: 1). 1
Overtredingen voor vangletsel bij pluimvee (indien >1% vangletsel in een koppel) werden in 2024 volgens het Algemene Interventiebeleid afgedaan met een boete. Dit geldt alléén voor Nederlandse overtreders. In 2024 zijn er 60 boeterapporten opgesteld bij vleeskuikens en 1 boeterapport opgesteld bij eenden. Bij al deze overtredingen zijn zowel de pluimveehouder als de verantwoordelijke vangploeg beboet.
Voor buitenlandse overtreders wordt een melding via het National Contact Point Animal Welfare verstuurd naar de betreffende lidstaat. Aan de hand van de door de NVWA verstrekte gegevens kunnen de lidstaten verder actie ondernemen tegen de overtreders.
Omdat het College voor Bezwaar en Beroep in april 2025 geoordeeld dat met de methodiek die door de NVWA gehanteerd wordt voor het vaststellen van vangletsel niet bepaald kan worden op welke plek in de keten het vangletsel is ontstaan, heeft de NVWA voor alle overtredingen die zich nog in het juridische traject bevinden de opgelegde boete herroepen en de procedure afgebroken. De NVWA beraadt zich op een alternatieve handhavingsmethode die ervoor moet zorgen dat het welzijn bij pluimvee geborgd blijft. Monitoring vindt nog steeds plaats, maar interventies blijven achterwege.
Update - Op naar 0% vangletsel
Ook de NVWA lijkt nu in te zetten op handhaven op 0% vangletsel, want op 15 juli 2025 plaatste de NVWA op haar website een artikel met de titel 'Naleefmeting: pluimvee kan zonder letsel gevangen en vervoerd worden'. 1 In mei van dit jaar controleerden inspecteurs bij 16 slachthuizen hoe vaak letsel voorkwam bij pluimvee. Bij bijna 10% van de steekproeven is geen letsel geconstateerd.
De NVWA controleerde in totaal 91 koppels pluimvee. Een koppel is alle dieren uit 1 stal. Bij 77 koppels werd bij minder dan 1% van de gecontroleerde dieren letsel vastgesteld. Bij 8 koppels lag het percentage letsel tussen 1 en 2%. Bij de overige 6 koppels was dat bij meer dan 2% van de dieren. Dat is 6,6% van het totaal.
Sinds 2024 legde de NVWA pluimveehouders en vangploegen een boete op als bij meer dan 1% van de dieren in een koppel letsel werd geconstateerd. Tot 2024 lag de handhavingsgrens op 2% letsel. Echter de rechter oordeelde onlangs dat de manier van beoordelen door de NVWA onvoldoende bewijst dat het letsel alléén is ontstaan bij het vangen. Dat zou ook tijdens transport of in het slachthuis kunnen zijn gebeurd. Omdat volgens de rechter niet duidelijk is wanneer het dier gewond is geraakt, kan de NVWA niet vaststellen wie voor de overtreding moet worden beboet.
