Main content

Inhoud

Zeg NEE! tegen Knorhof 2.0 - Dien een zienswijze in!

Nieuws: 15 augustus 2019
Slacht

Op donderdag 27 juli 2017, komen in het Gelderse Erichem ruim twintigduizend varkens om tijdens een grote stalbrand. Er waren niet eerder in Nederland zoveel varkens omgekomen bij één brand. Nu wil eigenaar Straathof herbouwen en uitbreiden.

Lees hier de hele Straathof geschiedenis: ADRIAAN STRAATHOF, BEROEPSVERBOD IN DUITSLAND, MAG IN NEDERLAND GEWOON ZIJN GANG BLIJVEN GAAN

Waar gaat het over? - een tijdlijn

Het afgebrande bedrijf is eigendom van Adriaan Straathof, in 1955 geboren te Mijdrecht, opgegroeid in Vrouwenakker bij Schiphol. Als 16-jarige besloot Adriaan van school te gaan om voor zijn vader op de boerderij te gaan werken, een gemengd bedrijf met varkens, koeien en akkerbouw. Met een broer begon hij in 1973 een boerderij met 150 zeugen, die biggen wierpen voor andere varkenshouders. In 1995 stortte zijn broer zich op koeien, Adriaan ging verder met varkens, en begint in Erichem.

In het Gelderse Erichem, nabij Buren, stond sinds eind jaren zeventig een legbatterij voor 50.000 kippen. In 1995 nam Straathof de boel over, inclusief de stankrechten, en in 1996 krijgt hij een milieuvergunning om 14.000 varkens te mogen houden in wat De Knorhof gaat heten. Omwonenden klagen vanaf het begin over stankoverlast.

Straathof heeft al snel meerdere varkensbedrijven in Nederland en één in België. Hij trekt na de val van ‘de muur’ ook Oost-Europa in. Overal waar hij gaat zijn er conflicten en lapt hij de wet aan zijn laars. Zo ook in het voormalige Oost-Duitsland.

Op maandag 4 juli 2016 bevestigde de Administratieve Rechtbank van Magdeburg het verbod om varkens te houden en te verzorgen tegen de "varkensbaron" en bij besluit van 4 november 2016 wordt het verzoek van Straathof om in beroep te gaan tegen het vonnis verworpen. Het veeverbod was nu volledig geldig en onbetwistbaar en moest in alle staten worden toegepast. Het oordeel was vooral gebaseerd op het feit dat dieren niet voldoende verzorgd werden met als resultaat talrijke onvoldoende- of niet-behandelde verwondingen en ziekten.

In Nederland legt de NVWA Straathof tussen 2012 en 2014 geldstraffen op van in totaal 200.000 euro. Dit “vanwege ernstige overtredingen met soms ernstig verminderd dierenwelzijn tot gevolg”, schrijft toenmalig staatssecretaris Sharon Dijksma in 2015 aan de Tweede Kamer. Uit de beelden die Animal Rights in het vroege voorjaar van 2016 in De Knorhof in Erichem maakte blijkt dat de boetes geen effect hebben gehad. De Nederlandse overheid weigert keer op keer het beroepsverbod over te nemen.

Herbouw en uitbreiding

Na de catastrofale brand maakt Straathof al snel zijn intentie om te herbouwen duidelijk. Op 30 januari 2018 wordt dit besproken in een raadsvergadering in Maurik. Er zijn veel tegenstanders aanwezig, waaronder Animal Rights.

Eind juni 2018, laat Straathof weten dat de nieuwe Knorhof 3,7 hectare moet meten. De oude stal was 1,8 hectare groot. De aandacht komt volgens woordvoerder Voerman te liggen bij 5.000 fokzeugen en hun biggen.

Op vrijdagavond 27 juli 2018 waren activisten opnieuw bij De Knorhof aan de Burensewal in Erichem. Burning Souls, Animal Rights en de Partij voor de Dieren Buren sloegen de handen ineen om een krachtig signaal af te geven. We stonden stil bij de ramp van 27 juli 2017 en protesteerden tegen de plannen om Knorhof te herbouwen.

Sebava BV, zoals het concern van Straathof inmiddels heet, belooft medio September 2018 een informatie avond over de herbouw te zullen houden om omwonenden en belangstellenden uitleg te geven over de herbouwplannen en de vertaling daarvan naar een omgevingsvergunning. Dit wordt vervolgens 15 oktober 2018. Natuurlijk zou ook Animal Rights aanwezig zijn, maar een paar dagen voor de bijeenkomst werd deze door Straathof & Co. afgelast. Sebava heeft blijkbaar moeite met het democratisch proces en kondigde een besloten informatieavond aan.

Op 18 december 2018 houdt Sebava die besloten informatieavond met de acht gezinnen die binnen een straal van 500 meter wonen en vlak daarna worden de plannen ook online geplaatst.

Vervolgens diende Sebava de 'Notitie reikwijdte en detailniveau’ in. Deze omvatte het voornemen tot nieuwbouw en verandering van de varkenshouderij in Kapel-Avezaath; de eerste stap op weg naar herbouw van ‘varkensfabriek’ Knorhof. De 6-weken inzage termijn, waarin iedereen schriftelijk kon reageren op de ‘notitie’ bij de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN), verstreek op 24 januari. De commissie voor de milieueffectrapportage (MER) heeft die reacties betrokken in haar advies van 28 februari 2019.

Knorhof 2.0

Voor de oude stal was een vergunning voor 19.147 varkens. In die vergunning werden jonge biggen echter niet meegeteld. Pas vanaf ongeveer 25 kg produceren ze blijkbaar genoeg mest en CO2 om apart te worden vermeld in een milieuvergunning. Het slachtoffer aantal van de brand lag daarom waarschijnlijk dichter bij 24.000 dieren.

Bij de in de MER genoemde voorkeursvariant, waarbij in Erichem voornamelijk biggen moeten worden gefokt die na 4 weken gespeend en vervolgens getransporteerd zouden worden naar vetmestbedrijven, ligt er een aanvraag voor maximaal 4.980 fokzeugen, 19.602 gespeende biggen en 1.176 opfokzeugen. Dit is een forse stijging ten opzichte van de oude vergunning. Als de zogende biggen ook meegeteld worden, komt het totaal aantal dieren mogelijk op meer dan 37.000 uit. De herbouw wordt zo een enorme uitbreiding.

Een 2e variant die in de MER wordt genoemd is om de helft van de biggen in Erichem te houden en daar verder vet te mesten en de andere helft te verplaatsen naar andere bedrijven.

Als de aanvraag past binnen het huidige bestemmingsplan dan staat de gemeenteraad grotendeels buitenspel.

Dien een zienswijze in!

De MER is inmiddels opgesteld. Deze is essentieel voor de benodigde omgevingsvergunning waarvoor de aanvraag op 18 juli 2019 is ingediend. Wil je de stukken inzien, bel dan 024 751 77 00 of stuur met vermelding van het zaaknummer W.Z18.103122.03 een email naar wabo@odrn.nl. Of lees de hoofdzaken hier, hier, en hier.

De MER wordt getoetst door de Commissie voor de milieueffectrapportage. Het MER ligt gedurende een termijn van zes weken ter inzage. De eerste dag van de ter inzage legging was 29 juli 2019. Er is dus tot 9 september de tijd om een zienswijze in te dienen. Ingediende zienswijzen worden doorgezonden naar de Commissie voor de milieueffectrapportage om te worden meegenomen in haar advies.

Gedurende de periode dat het MER ter inzage ligt kan een ieder schriftelijk reageren. De ingediende reacties worden betrokken bij het op te stellen MER. Schriftelijke reacties kunnen worden gericht aan de Omgevingsdienst Regio Nijmegen, postbus 1603, 6501 BP Nijmegen, of aan wabo@odrn.nl onder vermelding van het zaaknummer W.Z18.103122.03. Voor een toelichting over het MER kan contact worden opgenomen met de Omgevingsdienst Regio Nijmegen, telefoonnummer (024) 751 77 00.

Het is in deze fase niet nodig om technisch inhoudelijk te reageren op het MER, noch om iedere fout in de MER aan te vechten of in de zienswijze kenbaar te maken. Pas wanneer de ontwerpbeschikkingen, omgevingsvergunning en natuurvergunning (Wnb) gepubliceerd worden, is het tijd voor gedetailleerdere actie.

Voorbeeld zienswijze

Voor het gemak hebben we een voorbeeld zienswijze samengesteld. Het staat iedereen vrij hier gebruik van te maken, graag zelfs:

Plaats, datum

Aan: Omgevingsdienst Regio Nijmegen, Postbus 1603, 6501 BP Nijmegen.

Betreft: Zienswijze mbt zaaknummer W.Z18.103122.03., Milieueffectrapportage Burensewal 3 4016 DE Kapel-Avezaath.

Geachte mevrouw, heer,

Naar aanleiding van de gepubliceerde milieueffectrapportage (MER) door Sebava B.V. over de voorgenomen herbouw van varkensstallen aan de Burensewal 3 te Kapel-Avezaath, wil ik bij deze mijn zienswijze aan u kenbaar maken. Na het drama waarbij meer dan 20.000 varkens levend zijn verbrand in de zomer van 2017 ligt er nu een plan voor herbouw. Ik maak hier bezwaar tegen en wel om de volgende redenen:

  1. In de Wet dieren wordt het dier erkend als een wezen met gevoel en een eigen intrinsieke waarde. Deze intrinsieke waarde wordt in dit soort stallen op geen enkele wijze gerespecteerd. Biggen worden niet eens als individuen meegerekend bij brand en in deze plannen. Dit soort stallen zijn niet diervriendelijk en niet duurzaam.

  2. Varkens zijn naast dieren met gevoel en een eigen intrinsieke waarde ook intelligente dieren. Hen op de geplande wijze opsluiten is een misdaad.

  3. Ook dit jaar zijn er bij stalbranden, falende ventilatie systemen en door de hittegolven (soms zelfs een combinatie van de drie) weer honderdduizenden dieren om het leven gekomen. Het (her)bouwen van dit soort (geautomatiseerde) stallen zou beëindigd moeten worden: https://www.animalrights.nl/hoeveel-varkens-stierven-bij-de-stalbrand-linschoten https://www.animalrights.nl/rendac-nederland-weigert-inzicht-te-geven-sterfte-van-landbouwdieren-tijdens-hittegolven-een-30 https://www.animalrights.nl/hittegolf-kostte-duizenden-dieren-het-leven https://www.animalrights.nl/150000-dode-kuikens-door-falende-ventilatie Het plan geeft ook geen alternatief voor de gevaarlijke en onbetrouwbare luchtwassers.

  4. De bestuurlijk verantwoordelijke, minister Schouten van LNV weigert adequate maatregelen te nemen. De bescherming van dierenlevens is een economische afweging: “Er komt geen verplichte dakisolatie en geen compartimentering van de technische ruimtes voor bestaande stallen. Hoewel dergelijke maatregelen het aantal dierlijke slachtoffers verminderen, staan de zeer hoge investeringen niet in verhouding tot het voordeel”. Het is daarom immoreel om toestemming te geven voor de herbouw van Knorhof.

  5. De herbouw houdt een uitbreiding in van het aantal dieren. Door de overschakeling van vleesvarkenmesterij naar vermeerderingsbedrijf zullen er jaarlijks nóg meer varkens geproduceerd worden dan voor de brand. Dit is vanwege de gigantische klimaat- en milieubelasting onverantwoord. De hogere ‘productie zal ook het aantal transportbewegingen rondom de Burensewal verhogen.

  6. Het is volstrekt onduidelijk wat het maximale aantal individuele dieren (zeugen, gelten, beren, gespeende en zogende biggen) op enigerlei moment in Knorhof 2.0 zal zijn.

  7. De oorzaak van de brand in zomer 2017 is nooit bekend gemaakt; hoe kan daar dan bij deze nieuwe plannen rekening worden gehouden?

  8. Het wordt opnieuw een varkensflat: een gebouw met een verdieping. Hierdoor hebben de dieren op de bovenste etage geen schijn van kans om bij een brand te worden gered. Er worden dus geen lessen getrokken uit het drama van zomer 2017 en de belangen van de varkens worden niet meegewogen. Het bouwen van een constructie waaruit dieren bij een calamiteit onmogelijk kunnen ontsnappen is moreel verwerpelijk.

  9. De dieren hebben geen vrije uitloop en zitten permanent opgesloten. De dieren van Sebava gaan alleen naar buiten voor transport naar mesterij of slachthuis. Dat houdt in dat ze in geval van brand ook niet zullen begrijpen dat naar buiten gaan redding betekent.

  10. Eigenaar Straathof heeft een beroepsverbod in Duitsland en is ook in Nederland en specifiek op deze lokatie meerdere keren met overheid en wet in aanraking gekomen: animalrights.nl/adriaan-straathof-beroepsverbod-duitsland-mag-nederland-gewoon-zijn-gang-blijven-gaan Hij en zijn familie zouden dan ook geen dieren moeten mogen houden.

  11. Volgens de overheid en het IPCC moeten we minder vlees eten oa vanwege volksgezondheid, milieu en de klimaatcrisis. In het licht van de eiwittransitie is het niet uit te leggen dat diezelfde overheid een grootschalige vleesfabriek laat herbouwen.

  12. De risico’s voor de volksgezondheid van de intensieve veehouderij (zoönosen, MSRA, endotoxinen, etc) zijn onvoldoende onderzocht of de onderzoeken lopen nog. De ingevoerde bouwstop voor geitenhouders zou dan ook moeten gelden voor alle andere ‘vlees-, zuivel- en eierfabrieken’. Vanuit het voorzorgsprincipe brengen we geen levens/gezondheid in gevaar totdat bewezen is dat ze daadwerkelijk gevaar lopen, maar beschermen we levens totdat onomstotelijk vaststaat dat ze geen gevaar lopen.

  13. (Een deel van de) jonge biggen worden hoogstwaarschijnlijk naar het buitenland getransporteerd om daar te worden vetgemest voor de slacht. Het afleggen van zulke grote afstanden voor zulke jonge dieren is voor hen enorm belastend en stressvol. Daarnaast moeten we af van het systeem dat we in Nederland dieren uitbuiten voor het geldelijk gewin van een exportindustrie.

  14. De veehouderij voorziet NIET in ‘ons’ voedsel zoals de overheid en veesector iedereen wil doen geloven. Vlees, zuivel en eieren zijn overbodige producten, die mensen kiezen te consumeren, maar niet nodig hebben in een gezond en gevarieerd dieet. De vleesindustrie draait dan ook niet om voedselvoorziening, maar is een verdienmodel, zoals alle economische activiteiten, maar dan een met vele slachtoffers.

  15. Een megastal zoals de voorgestelde zorgt bij bijvoorbeeld ziekte uitbraak, verwaarlozing, brand of het uitvallen van technische systemen, voor een enorm aantal slachtoffers. Deze calamiteiten zijn helaas aan de orde van de dag. Maatregelen daarentegen zijn opnieuw een economische afweging.

  16. In het advies is nauwelijks rekening gehouden met de nieuw ontstane situatie van het post-PAS (Programma Aanpak Stikstof) tijdperk. De Raad van State uitspraak mbt het PAS heeft ook aangetoond dat we te maken hebben met een criminele overheid die in regelgeving, die megastallen zoals deze toestaat, niet alleen uit de pas loopt met de maatschappij, maar de publieke opinie en de intentie van wetten bewust aan haar laars lapt.

Het is om al deze redenen dat ik bezwaar maak tegen deze herbouw. Ik zie uw reactie op mijn zienswijze met belangstelling tegemoet.

Hoogachtend,

(Vul je naam en adres gegevens in)